Pelgrimsdeur Toren

Hij telt drieëntwintig panelen weegt 1.700 kilogrammen en kan worden gezien als het levenswerk van de vermaarde beeldhouwer Eric Claus, bekend van onder meer zijn beelden van Prinses Beatrix, Willem Drees, Simon Wiesenthal en Johan Cruijff.

Het is een lange weg die ‘De Pelgrimsdeur van Amersfoort’ moest afleggen die eindigt aan de voet van de Onze Lieve Vrouwetoren in het hart van Amersfoort.

Zaterdag 15 maart 2014 werd de Pelgrimsdeur van Amersfoort in het portaal van de Onze Lieve Vrouwetoren onthuld, het baken van de middeleeuwse binnenstad en kadastraal middelpunt van Nederland. De Pelgrimsdeur van Amersfoort is met een oppervlak van circa 20 m2 de grootste bronzen deur van Nederland, telt drieëntwintig panelen en weegt 1.700 kilogram. Het kunstwerk is van de vermaarde beeldhouwer Eric Claus dat hij in opdracht van Stichting Open Oog heeft gemaakt. Open Oog heeft als doel de geschiedenis van Amersfoort te verbeelden met hoogwaardige kunstwerken in de openbare ruimte. Het is inmiddels het derde kunstwerk dat de stichting schenkt aan de stad Amersfoort. Voor de houten deuren die in 1932 werden ingehangen wordt een passende bestemming gezocht.

Eric Claus kreeg als opdracht drie verhalen mee die hij op bijna middeleeuwse manier in de deur wist te verwerken en naar zijn eigen zeggen gelezen kunnen worden als in een boek. Het eerste verhaal is dat van ‘Het Mirakel van Amersfoort’ dat in de middeleeuwen van de stad een belangrijke bedevaartplaats maakte. Pelgrims kwamen naar Amersfoort nadat er wonderen waren toegeschreven aan een in de stadsgracht weggeworpen Mariabeeldje, dat in 1444 onder bijzondere omstandigheden gevonden zou zijn. Het tweede verhaal is dat van de duizenden Belgische vluchtelingen die in 1914, ten tijde van de eerste Wereldoorlog, hun toevlucht zochten in Amersfoort en hier een thuis vonden. Het laatste verhaal is dat van het goed en kwaad, dat altijd actueel blijft en als rode draad door de geschiedenis van de mensheid voert.

Voor de uitwerking heeft Eric Claus als thema de afbeelding van de Blauwe Mantelmadonna gekozen, met in de mantel de afbeelding van de zeven smarten en de zeven vreugden. Hierin vond Claus de parallel met het goed en het kwaad. Het is Maria, als patrones van de toren die onder haar mantel beschutting biedt aan De Pelgrim van alle tijden - als vluchteling ontheemd op zoek naar een toevluchtsoord - die wordt veilig gesteld van oorlogsgeweld en armoede. Tegelijkertijd is het kunstwerk ook een ode aan de pelgrims die in de vijftiende eeuw met hun bijdragen de bouw van de Onze Lieve Vrouwetoren mogelijk maakten. De Mantelmadonna beslaat zowel beide deuren als de timpaan en de blindboog erboven.

Het bijzondere is dat de Pelgrimsdeur, anno 2014 vooral mogelijk is gemaakt door particuliere gelden en voor een klein deel ook uit het bedrijfsleven. Juist in de tijd waarin de openbare middelen voor cultuur drastisch afnemen wil Open Oog tegenwicht bieden door te werken met particuliere giften. Ter gelegenheid van de tentoonstelling verschijnt het boek ‘De Pelgrimsdeur van Amersfoort’ (€ 15). Wie verder kennis wil nemen van het werk van Eric Claus: zie www.ericclaus.nl